Intiem gesprek met kunstenaar Maurizio Cattelan

Maurizio Cattelan is bekend om zijn provocatieve en vaak humoristische werken die de grenzen van de hedendaagse kunst opzoeken. Zijn creaties hebben zowel bewondering als controverse gewekt, maar wekken onmiskenbaar een sterke reactie op bij het publiek. In een uitgebreid interview, heeft Cattelan zijn gedachten en ervaringen gedeeld omtrent zijn kunstcarrière en visie.

Het leven van Cattelan begon in Padua, Italië, waar hij zijn artistieke carrière besloot te starten zonder formele opleiding. Deze autodidactische aanpak heeft zijn werk gevormd en hem de vrijheid gegeven om conventies te tarten en onverwachte thema'ste verkennen. Zijn benadering van kunst is onconventioneel en niet gebonden aan specifieke media of stijlen, waardoor hij een breed scala aan werken heeft kunnen creëren die variëren van sculptuur tot fotograaf en daarbuiten.

Een van Cattelan'smeest besproken werken is 'La Nona Ora' (De Negende Uur), een realistische sculptuur van Paus Johannes Paulus II die getroffen wordt door een meteoriet. Het stuk belichaamt Cattelan'skenmerkende mix van humor en blasfemie, waarbij hij religie en autoriteit onder de loep neemt. Dit controversiële kunstwerk werd voor het eerst tentoongesteld in 1999 en riep hevige reacties op binnen de katholieke gemeenschap en daarbuiten. Ondanks of juist dankzij deze controverse, heeft het stuk zijn plaats in de kunstgeschiedenis verdiend.

Cattelan'swerk wordt gekenmerkt door een speelse subversiviteit, die vaak verwarring en debat veroorzaakt. Door de jaren heen heeft hij een reeks werken gemaakt die vraagtekens zetten bij macht, traditie en de rol van de kunstenaar zelf. Zijn installatie 'America', een volledig functionerend 18-karaats gouden toilet, is zo'n voorbeeld dat zowel een commentaar levert op het kapitalisme als op de kunstwereld. Het toilet werd gestolen in 2019 vanuit Blenheim Palace in Engeland, wat weer een nieuwe laag toevoegde aan het narratief van het kunstwerk.

Cattelan staat ook bekend om zijn vermogen om de rol van kunstenaar en publiek te vermengen. Zijn interactieve kunstinstallaties dagen bezoekers uit om deel te nemen en vragen te stellen over hun eigen percepties en vooroordelen. Deze participatieve benadering heeft ertoe geleid dat sommige werken letterlijk levend worden, zoals 'Untitled', een levende schildpad met een op zijn rug gemonteerde kruk in een galerijruimte; een stuk dat de toeschouwer ertoe aanzet na te denken over tijd en beweging.

Buiten zijn artistieke prestaties heeft Cattelan ook andere projecten ondernomen. Hij was medeoprichter van het satirische tijdschrift 'Permanent Food' alsook van het avant-garde kunstmagazine 'Toilet Paper', samen met fotograaf Pierpaolo Ferrari. Beide publicaties reflecteren Cattelan'sliefde voor het kruisen van kunst met popcultuur en algemeen commentaar op de samenleving.

Cattelan'sbenadering is niet zonder kritiek geweest. Sommigen beschouwen zijn werk als pure provocatie zonder diepere betekenis. Maar voor de kunstenaar zelf gaat het erom de status quo uit te dagen en mensen ertoe aan te zetten hun realiteit te heroverwegen. Hij heeft verklaard dat kunst voor hem een middel is om te communiceren en interactie te hebben met de wereld, meer dan slechts een object te zijn om naar te kijken.

In het interview reflecteert Cattelan ook op zijn eigen sterfelijkheid en de vergankelijkheid van kunst. Hij mijmert over de mogelijkheid dat zijn werken uiteindelijk zullen verdwijnen, maar ziet dit als een natuurlijk deel van het leven. Cattelan'sfilosofische houding ten opzichte van zijn nalatenschap is een echo van de thema'sdie hij in zijn kunstwerken onderzoekt: de onvermijdelijke cyclus van leven en dood, en de manieren waarop we betekenis construeren in de tussenliggende momenten.

Het interview met Maurizio Cattelan biedt een zeldzaam inzicht in de geest van een van de meest provocerende kunstenaars van onze tijd. Zijn werk blijft relevant door de wijze waarop het ons dwingt na te denken over de complexiteiten van de menselijke ervaring en de vele tegenstrijdigheden waar we dagelijks mee geconfronteerd worden. Cattelan blijft een belangrijke figuur in de wereld van de hedendaagse kunst, niet alleen door zijn eigen creaties maar ook door zijn bijdragen aan de brede culturele discussie.

Nog even terugkomend op zijn werk 'America', het gouden toilet dat gestolen werd, dat was niet alleen een materieel kostbaar object, maar het had ook een symbolische waarde. Het daagde uit om na te denken over thema'sals consumptie, hebzucht en de schoonheid van het alledaagse. Cattelan heeft altijd het alledaagse weten te transformeren tot iets opmerkelijks, vaak door een enkele draai aan het perspectief of context die ons dwingt om anders naar de wereld te kijken.

Cattelan'skunst is een voortdurende dialoog met de maatschappij, waarin hij vragen stelt over macht, identiteit en authenticiteit. Hij is niet bang om ongemakkelijke vragen te stellen en belichaamt een soort kunstenaar die niet alleen werkt creëert, maar ook conversaties start. Misschien wel het meest kenmerkend is dat zijn kunst blijft uitnodigen tot discussie, lang nadat de eerste golf van shock of amusement is weggeëbd.

In een tijd waarin de kunstwereld vaak kritiek krijgt op haar exclusiviteit en ontastbaarheid, laat Cattelan'swerk zien hoe kunst toegankelijk, relevant en diep menselijk kan zijn. Zijn projecten overschrijden de traditionele grenzen van het museum en galerij en dringen door in de culturele psyche. Zijn impact op het gebied van hedendaagse kunst is onmiskenbaar en zal ongetwijfeld nog lang nadat hij is gestopt met het maken van nieuw werk, voortleven.


* Foto's ter illustratie, zie algemene voorwaarden.

Ontdek de Schoonheid en Inspiratie bij Art Center Horus In de kijker

Art Center Horus, onder de bezielende leiding van Niña Van den Bosch en haar toegewijde team, heeft zich ontwikkeld tot een vooraanstaande galerij...