Hoe Belgen miljoenen verliezen aan verborgen wisselkosten

In het afgelopen jaar hebben Belgische consumenten en kleine en middelgrote ondernemingen (KMO's) samen een aanzienlijk bedrag van maar liefst 866 miljoen euro verloren aan verborgen kosten gerelateerd aan wisselkoersen bij internationale betalingen en kaartaankopen. Dit verlies is onderdeel van een breder Europees fenomeen, waarbij de totale kosten voor consumenten en bedrijven in de eurozone oplopen tot ongeveer 9 miljard euro. Deze bevindingen komen voort uit een onderzoek uitgevoerd door Wise, een internationaal technologiebedrijf gespecialiseerd in financiële diensten.

Wanneer Belgen betalingen verrichten of aankopen doen in een andere valuta dan de euro, worden ze geconfronteerd met twee hoofdsoorten kosten: de transactiekosten en de kosten verborgen in de wisselkoersmarge. Vaak is men zich enkel bewust van de transactiekosten, aangezien financiële instellingen en andere aanbieders van financiële diensten, zoals banken en geldtransactiekantoren, de werkelijke kosten die gepaard gaan met de wisselkoersmarge niet duidelijk communiceren. Dit leidt ertoe dat consumenten een hogere prijs betalen dan verwacht, aangezien de gehanteerde wisselkoers vaak ongunstiger is dan de koers die men online kan vinden, zoals op Google.

De Europese Unie heeft in 2020 regelgeving ingevoerd die vereist dat financiële dienstverleners alle kosten die gepaard gaan met valutaomrekening bij internationale betalingen bekendmaken. Echter, door vage formuleringen in deze regelgeving, blijven de kosten die verborgen zitten in de wisselkoers vaak onopgemerkt, waardoor de praktijk van het hanteren van ongunstige wisselkoersen en het verbergen van de werkelijke kosten voortduurt.

Uit het onderzoek van Wise blijkt dat zelfs de grootste Belgische banken niet volledig transparant zijn over de marge die zij toepassen op internationale transacties. Gemiddeld voegen deze banken een toeslag van 1,09 procent toe aan de wisselkoers. Dit betekent dat bij internationale transacties de daadwerkelijke kosten aanzienlijk hoger kunnen uitvallen dan initieel door de bank aangegeven.

Om deze verborgen kosten te vermijden, is het raadzaam om altijd in de lokale valuta te betalen bij internationale transacties, zowel tijdens reizen als bij online aankopen. Door te kiezen voor betaling in de lokale munteenheid, vermijdt men de extra kosten die gepaard gaan met Dynamic Currency Conversion (DCC), een dienst die vaak een nog ongunstigere wisselkoers biedt. Daarnaast is het verstandig om vooraf te onderzoeken waar men tegen de laagste kosten geld kan opnemen in het buitenland, luchthavenwisselkantoren te vermijden vanwege hun ongunstige wisselkoersen, en de kosten voor geldopnames in het buitenland bij de eigen kaartaanbieder te controleren. Overwegen om tijdelijk over te stappen naar een aanbieder die geen kosten rekent voor dergelijke transacties kan ook voordelig zijn.

Consumenten worden aangemoedigd om de transparantie van hun bank te controleren door de aangeboden wisselkoers te vergelijken met de middenkoers die online gevonden kan worden, zoals op Google. Dit helpt om verborgen kosten te identificeren. Ook is het belangrijk om op te passen voor termen als 'vaste dagkoers', aangezien hier vaak hoge marges door de aanbieder op worden toegepast.

Door deze maatregelen te nemen, kunnen consumenten en bedrijven zich wapenen tegen onnodige kosten en meer inzicht krijgen in de werkelijke prijs van internationale transacties. Dit bevordert niet alleen transparantie maar stimuleert ook concurrentie tussen aanbieders, wat uiteindelijk kan leiden tot lagere kosten voor de consument.

Het streven naar transparantie en het vermijden van onnodige kosten bij internationale transacties is niet alleen een kwestie van persoonlijke financiële hygiëne, maar ook een stap richting een eerlijker en opener financieel systeem. Door bewust te zijn van de praktijken van financiële dienstverleners en de beschikbare opties te onderzoeken, kunnen consumenten en bedrijven aanzienlijke besparingen realiseren en onaangename verrassingen voorkomen.

Een belangrijk aspect van het beheren van internationale transacties is het begrip van de werkelijke kosten die ermee gemoeid zijn. Dit omvat niet alleen de zichtbare kosten, zoals transactiekosten die vooraf worden gecommuniceerd, maar ook de minder zichtbare, zoals de wisselkoersmarges. Door proactief te zijn en de juiste vragen te stellen, kunnen gebruikers van financiële diensten een beter inzicht krijgen in hoe hun geld wordt beheerd en welke kosten daadwerkelijk worden gemaakt.

Het onderzoek van Wise benadrukt de noodzaak voor financiële instellingen om hun klanten volledige transparantie te bieden. Dit is niet alleen een kwestie van ethiek, maar ook een wettelijke vereiste binnen de Europese Unie. De discrepantie tussen de wettelijke vereisten en de praktijk toont aan dat er nog steeds ruimte is voor verbetering en dat consumentenbewustzijn een krachtige factor is in het stimuleren van verandering.

Daarnaast speelt de keuze van financiële dienstverleners een cruciale rol. Niet alle banken en aanbieders van financiële diensten hanteren dezelfde tarieven en voorwaarden. Door de markt te verkennen en verschillende opties te vergelijken, kunnen consumenten en bedrijven dienstverleners vinden die gunstigere voorwaarden bieden of die meer transparant zijn over de kosten die zij in rekening brengen. Dit vergelijken kan tegenwoordig eenvoudig online, waarbij men toegang heeft tot een breed scala aan informatie en recensies.

Het is ook aan te raden om gebruik te maken van moderne financiële technologieën en platforms die zich richten op transparantie en lage kosten. Veel van deze technologieën bieden alternatieven voor traditionele bankdiensten, met lagere kosten en betere wisselkoersen. Door de opkomst van deze technologieën hebben consumenten nu meer keuze dan ooit tevoren, wat de macht teruggeeft aan de consument en de concurrentie op de markt stimuleert.

Tot slot is het belangrijk om altijd alert te blijven op de kleine lettertjes en de werkelijke kosten van internationale transacties. Door bewust te kiezen voor betalingen in lokale valuta, de kosten van verschillende aanbieders te vergelijken en te kiezen voor transparante dienstverleners, kunnen consumenten en bedrijven hun financiële welzijn beschermen en bevorderen. In een wereld die steeds meer verbonden is, is het essentieel om slim en geïnformeerd te navigeren door de complexiteit van internationale financiën.