Druk op Belgische Retail - oproep voor eerlijk speelveld nu

In België ondervindt de detailhandel, die een uitgebreid assortiment aanbiedt variërend van speelgoed en kleding tot artikelen voor het interieur, aanzienlijke moeilijkheden. De roep om actie vanuit de overheid voor het vestigen van een rechtvaardige competitieve omgeving wordt steeds luider. De strijd die de speelgoedketen Fun voert, weerspiegelt de grotere problematiek binnen de sector, inclusief toenemende concurrentiedruk en ongekend hoge inflatie. Deze problemen worden nog verder aangescherpt door de razendsnelle groei van e-commerce en budgetwinkels zoals Action, die speelgoed tegen lage prijzen aanbieden, leidend tot lagere uitgaven van consumenten.

De groei naar online succes van gevestigde ketens zoals Fun en Dreamland stuit op obstakels door de overweldigende aanwezigheid van grote online marktplaatsen als Amazon, Alibaba, en Bol, die speelgoed vanaf het begin voorrang hebben gegeven op hun platformen. Daarbij komt nog de concurrentie van Chinese online winkels, zoals Temu, die producten tegen bodemprijzen aanbieden in ruil voor data. Dergelijke producten voldoen vaak niet aan de Europese standaarden op het gebied van veiligheid, gezondheid, en milieu, wat vooral problematisch is in de speelgoedbranche waar strikte CE-normen gelden.

De retailsector, die traditioneel de grootste werkgever in België is en veel kansen biedt aan laaggeschoolden, speelt een cruciale rol in de economie. Het belang van deze sector voor de werkgelegenheid lijkt onderschat door het beleid. Met de ambitie om de werkgelegenheidsgraad tot 80 procent te verhogen, een doelstelling die politici vaak benadrukken, moet de retailsector niet over het hoofd worden gezien.

Volgens onderzoek van Deloitte zou de Belgische staat minimaal 60 miljoen euro aan belastinginkomsten mislopen als slechts 5 procent van de detailhandel verdwijnt. Dit verlies zou niet alleen merkbaar zijn bij grote ketens zoals Fun, maar ook bij kleinere gespecialiseerde winkels. De Chinese new-retailstrategie, die al ongeveer vijftien jaar geleden werd gelanceerd, draagt bij aan deze druk door het stimuleren van initiatieven en technologieën die hun marktdominantie versnellen.

De noodzaak voor heldere beleidsbeslissingen over de machtspositie van deze online marktplaatsen en de ontwikkeling van een Belgische en Europese retail- en e-commercestrategie is dringend. Een dergelijke strategie zou niet alleen de Belgische consument moeten beschermen, maar ook de lokale retailsector ondersteunen tegen de expansiedrift van Chinese initiatieven. De overheid wordt steeds meer onder druk gezet om een gelijkwaardig speelveld te creëren, wat essentieel is voor het bieden van een duurzaam toekomstperspectief aan lokale winkels en e-commerce initiatieven.

Dit pleidooi voor actie onderstreept de cruciale behoefte aan een samenhangende benadering die lokale ondernemingen ondersteunt en bevordert in een snel veranderende detailhandelsomgeving. Het creëren van een eerlijk speelveld vereist niet alleen aandacht voor de concurrentie van buitenaf, zoals de invloed van grote online marktplaatsen en buitenlandse webshops, maar ook voor het bevorderen van een omgeving waarin lokale retailers kunnen floreren. Dit houdt in dat er beleid moet worden ontwikkeld dat lokale winkels en e-commerce platforms in staat stelt om te concurreren op een manier die duurzaam en eerlijk is, rekening houdend met de unieke uitdagingen waarmee zij worden geconfronteerd.

De impact van deze externe concurrentie raakt niet alleen de financiële stabiliteit van lokale ondernemingen, maar heeft ook een directe invloed op de werkgelegenheid en de bredere economie. De strategie moet zich daarom niet alleen richten op het tegengaan van oneerlijke concurrentiepraktijken, maar ook op het stimuleren van innovatie binnen de lokale markt. Dit kan bijvoorbeeld door het bieden van subsidies of belastingvoordelen voor kleine ondernemingen die investeren in digitale technologieën, of door het faciliteren van opleidingen voor werknemers om hun digitale vaardigheden te verbeteren.

Daarnaast is het van belang dat er strenge regelgeving komt die ervoor zorgt dat alle producten die op de Belgische markt worden aangeboden, voldoen aan de Europese normen op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieubescherming. Dit zal niet alleen de consumenten beschermen, maar ook zorgen voor een gelijk speelveld waarop lokale ondernemingen kunnen concurreren zonder benadeeld te worden door producten die tegen lagere kosten worden geproduceerd, maar niet aan dezelfde strenge eisen voldoen.

Ten slotte is het cruciaal dat er een dialoog op gang komt tussen de overheid, de retailsector en consumentenorganisaties om gezamenlijk te werken aan een toekomstbestendige retailomgeving. Dit betekent dat er geluisterd moet worden naar de behoeften en zorgen van lokale ondernemers, en dat er samen gezocht moet worden naar innovatieve oplossingen die de Belgische retailsector kunnen versterken.

Het is duidelijk dat de tijd dringt voor de Belgische retailsector. Zonder doortastende actie en een heldere visie voor de toekomst, zullen de problemen waarmee lokale ondernemingen worden geconfronteerd alleen maar toenemen. Het is aan de overheid en stakeholders binnen de sector om samen te werken en een omgeving te creëren waarin lokale retailers niet alleen kunnen overleven, maar ook kunnen bloeien in het digitale tijdperk.

De inzet voor een veerkrachtige Belgische retailsector vereist een langetermijnvisie die inspeelt op zowel huidige als toekomstige uitdagingen. Deze visie moet gericht zijn op het stimuleren van lokale economische groei, het bevorderen van duurzaamheid en het waarborgen van de diversiteit van het winkelaanbod. Het is van cruciaal belang dat deze strategie niet alleen de traditionele fysieke retail omvat, maar ook de groeiende online handel integreert, om zo een naadloze omni-channel winkelervaring voor consumenten te creëren.

Een dergelijke benadering omvat het aanmoedigen van lokale retailers om hun online aanwezigheid te versterken, bijvoorbeeld door het opzetten van webshops of het gebruik van sociale media voor marketingdoeleinden. Dit kan hen helpen een breder publiek te bereiken en te concurreren op de digitale markt. Tegelijkertijd moet er aandacht zijn voor de fysieke winkelervaring, door het verbeteren van de winkelomgeving en het bieden van unieke, persoonlijke ervaringen die online niet te evenaren zijn.

De ondersteuning van de overheid is ook essentieel in de vorm van investeringen in infrastructuur die zowel fysieke als digitale retail bevordert. Dit kan gaan om betere transportverbindingen naar winkelgebieden, maar ook om de ontwikkeling van digitale platforms die lokale ondernemers helpen hun producten online te verkopen. Daarnaast is het belangrijk dat er een duidelijk en eerlijk belastingbeleid komt dat lokale bedrijven niet benadeelt ten opzichte van internationale giganten.

Het beschermen van de consument moet ook een prioriteit blijven, door ervoor te zorgen dat alle producten die in België worden verkocht veilig en van hoge kwaliteit zijn. Dit vereist strengere controles op online verkochte goederen en een nauwere samenwerking met internationale partners om te zorgen dat producten die niet aan de normen voldoen, worden geweerd uit de Europese markt.

Om deze strategie succesvol te implementeren, is een breed gedragen consensus nodig tussen de overheid, het bedrijfsleven, consumentengroepen en andere stakeholders. Samenwerking is essentieel om innovatieve oplossingen te vinden die de Belgische retailsector ondersteunen en tegelijkertijd de consumentenbescherming versterken.

Op deze manier kan België een leidende rol spelen in de transformatie van de retailsector, door een evenwicht te vinden tussen economische groei, duurzaamheid en consumentenwelzijn. Dit vereist een proactieve houding van alle betrokken partijen en een bereidheid om te investeren in de toekomst van de Belgische retail. Met de juiste strategie en samenwerking kan de Belgische retailsector niet alleen de huidige uitdagingen overwinnen, maar ook een bloeiende toekomst tegemoet zien.

In de evolutie naar een duurzame en concurrerende Belgische retailsector is het essentieel dat innovatie wordt omarmd als een fundamentele pijler. Dit betekent niet alleen het adopteren van nieuwe technologieën, maar ook het heroverwegen van bedrijfsmodellen om duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid te integreren in de kern van bedrijfsvoeringen. Innovatieve benaderingen zoals circulaire economie, waarin producten en materialen worden hergebruikt en gerecycled, kunnen lokale retailers een uniek verkoopargument bieden en tegelijkertijd bijdragen aan milieubescherming.

Een ander belangrijk aspect is de ontwikkeling van vaardigheden en opleiding voor werknemers in de retailsector. De digitale transformatie vereist dat werknemers over nieuwe vaardigheden beschikken, variërend van e-commerce management tot digitale marketing en data-analyse. Investeringen in opleiding en ontwikkeling zullen niet alleen de concurrentiepositie van lokale retailers versterken, maar ook de werkgelegenheid en carrièremogelijkheden binnen de sector verbeteren.

De betrokkenheid van lokale gemeenschappen speelt ook een cruciale rol in het revitaliseren van de retailsector. Initiatieven die lokale ondernemers en consumenten samenbrengen, zoals lokale markten, pop-upwinkels en gemeenschapsevenementen, kunnen de zichtbaarheid van lokale bedrijven verhogen en een gevoel van gemeenschap en verbondenheid creëren. Dit helpt niet alleen bij het bevorderen van lokale economieën, maar draagt ook bij aan de sociale cohesie en leefbaarheid van gemeenschappen.

Bovendien moet de focus op digitale transformatie gepaard gaan met het waarborgen van digitale inclusie. Dit betekent dat er aandacht moet zijn voor het toegankelijk maken van online winkelen voor alle lagen van de bevolking, inclusief diegenen die mogelijk minder vertrouwd zijn met digitale technologieën. Het aanbieden van trainingen en ondersteuning voor consumenten kan hierbij een belangrijke stap zijn.

Ten slotte is het van cruciaal belang dat er een duidelijk en coherent beleid komt dat de retailsector ondersteunt in zijn transitie. Dit beleid moet gericht zijn op het creëren van een stabiel juridisch en fiscaal kader dat innovatie stimuleert, eerlijke concurrentie bevordert en investeringen in duurzaamheid aanmoedigt. Dit vereist een voortdurende dialoog tussen beleidsmakers, bedrijfsleiders, vakbonden, consumentenorganisaties en andere stakeholders om te zorgen dat het beleid aansluit bij de behoeften van de sector en bijdraagt aan een bloeiende toekomst voor de Belgische retail.

Door deze veelzijdige aanpak kan de Belgische retailsector zich aanpassen aan de snel veranderende marktdynamiek, inspelen op de behoeften van moderne consumenten en een voortrekkersrol spelen in de transitie naar een duurzamere en inclusievere economie. Het vraagt om visie, samenwerking en daadkracht om deze kansen te grijpen en om te zetten in een succesverhaal voor België.


* Foto's ter illustratie, zie algemene voorwaarden.