De ongekende waarde van elandenmelk - een unieke delicatesse met gezondheidsvoordelen

Elandenmelk, ook wel bekend als Moose-melk, wordt geproduceerd door elanden (Alces alces). Hoewel het in de natuur vooral wordt geconsumeerd door jonge elanden, is de productie ervan ook gecommercialiseerd in Zweden en Canada.

Ondanks de populariteit op kleine schaal, is de verkoop van elandenmelk nooit grootschalig geworden, voornamelijk vanwege de beperkte productiehoeveelheden. Een eland kan maximaal ongeveer 550 liter melk per seizoen produceren, hoewel 350 - 400 liter de norm is. De traditie van het melken van elanden loopt het risico te verdwijnen, omdat steeds minder mensen zich aan deze activiteit wijden.

Wat de samenstelling betreft, is elandenmelk bijzonder rijk aan botervet (10%) en vaste stoffen (21,5%), volgens gegevens verzameld bij Russische elanden. Onderzoek naar de melk van Amerikaanse elanden is minder ver gevorderd dan in Rusland, maar het lijkt erop dat de melk van Amerikaanse elanden nog hogere concentraties vaste stoffen bevat. Elanden geven melk tussen juni en augustus; als er voldoende hoogwaardig voedsel beschikbaar is, nemen de voedings- en vetconcentraties in de melk meestal toe tijdens de eerste vijfentwintig dagen van de lactatieperiode, die als piekperiode worden beschouwd. De concentraties aan voedingsstoffen, vet en mineralen dalen voor de rest van de lactatieperiode. Vergeleken met koemelk heeft elandenmelk echter nog steeds veel hogere niveaus van aluminium, ijzer, selenium en zink.

In commerciële omgevingen wordt elandenmelk op de markt gebracht en zelfs voorgeschreven aan bewoners in de overtuiging dat het hen helpt herstellen van ziekte of chronische ziekte effectiever te beheersen. Sommige onderzoekers hebben aanbevolen dat elandenmelk kan worden gebruikt voor de preventie van gastro-enterologische ziekten bij kinderen, vanwege zijn lysozyme activiteit.

De boerderij Elk House (Älgens Hus) in Bjurholm, Zweden, gerund door Christer en Ulla Johansson, wordt beschouwd als de enige producent ter wereld van elandenkaas. De boerderij beschikt over drie melkproducerende elanden, waarvan de melk ongeveer 300 kilogram kaas per jaar oplevert. De kaas wordt verkocht voor ongeveer €850 per kilogram. Het melken van een gestoorde eland is een delicaat proces: de melk droogt op en het kan tot 2 uur duren om de volledige 2 liter opbrengst in stilte te melken.

Ondanks het potentieel van elandenmelk in eetbare producten, is de dosering vaak relatief laag voor doorgewinterde consumenten. Met 40mg per fles zullen mensen met een hoge tolerantie het moeilijk vinden om de verdovende effecten van de melk te voelen. Echter, voor degenen die nieuw zijn met eetbare producten of gelukkig genoeg zijn om een lage tolerantie te hebben, is elandenmelk een perfecte optie.

Elandenmelk staat bovenaan de lijst van exotische melkproducten en is de duidelijke winnaar als het gaat om gezonde kazen. Als je wilt genieten van de gezondste kaas, kijk dan niet verder dan elandenkaas. Elandenmelk, inclusief de subcategorie elandenmelk, wordt beschouwd als een van de gezondste dranken ter wereld. Het is gelinkt aan de preventie van gastro-enterologische ziekten en wordt geconsumeerd door ouderen en zieken in delen van Zweden en Canada vanwege de immuunsysteemversterkende eigenschappen. De hoge concentraties botervet en melkvaste stoffen maken het tot een ideaal elixer voor de transformatie in kaas.

Elandenmelk en gezondheid?

Moose-melk, heeft een reeks opmerkelijke voedings- en gezondheidsvoordelen. Het heeft een hoog gehalte aan botervet (10%) en vaste stoffen (21,5%), waardoor het voedzamer is dan veel andere soorten melk. Verder heeft het hoge gehaltes aan verschillende mineralen zoals aluminium, ijzer, selenium en zink, die bijdragen aan verschillende lichaamsfuncties. Er zijn aanwijzingen dat elandenmelk nuttig kan zijn voor de preventie van gastro-enterologische ziekten bij kinderen, dankzij de lysozyme activiteit die het bezit. Lysozymen zijn enzymen die bacteriële celwanden kunnen afbreken, waardoor ze potentiële ziekteverwekkers kunnen bestrijden. Daarnaast wordt in sommige delen van Zweden en Canada elandenmelk geconsumeerd door oudere en zieke mensen, vanuit de overtuiging dat het hun immuunsysteem kan versterken en hen kan helpen om beter met chronische ziekten om te gaan. Het is belangrijk te vermelden dat, hoewel elandenmelk deze potentiële gezondheidsvoordelen heeft, meer onderzoek nodig is om deze voordelen te bevestigen en volledig te begrijpen.

Moose, elk of eland?

Dat u de termen moose, elk en eland door elkaar haalt is niet zo vreemd. Het is allemaal ook een beetje verwarrend. Let goed op, we leggen het u uit. De eland (Alces alces) is de grootste nog levende hertensoort: hij wordt minstens zo groot als een paard. Zijn gewei weegt zo’n 20 kilo. Het is de enige nog levende soort uit het geslacht Alces. De Alces alces wordt in Noord-Amerika Moose genoemd en in Europa als Elk aangeduid. Het woord elk is, net als het Zweedse woord älg (uitgesproken als ‘elj’), ontleend aan het Latijnse alces. De verwarring zit het hem erin dat het woord elk ook in het Engels wordt gebruikt. In Noord-Amerika wordt elk echter gebruikt voor de aanduiding van een heel ander dier – een soort hert. In Europa noemen we dit hert een Wapiti. En om het dan nog iets ingewikkelder te maken: in het Brits-Engels wordt er met het woord elk wel weer de Zweedse elk bedoeld.

Over de Älgens Hus boerderij

Älgens Hus, wat 'Het Elandenhuis' betekent, biedt bezoekers de unieke ervaring om van dichtbij kennis te maken met deze majestueuze dieren. Naast het fokken van elanden en het produceren van elandenkaas, streven ze ernaar om bewustzijn en waardering voor deze fascinerende dieren te bevorderen.

Bezoekers van Älgens Hus kunnen een rondleiding krijgen waarbij ze meer leren over elanden en hun levenscyclus, de kans krijgen om elanden te voederen en zelfs de unieke elandenkaas te proeven. Deze ervaring kan een bijzonder inzicht geven in de unieke cultuur en tradities van Zweden met betrekking tot de eland.

Naast hun bijzondere aanbod van elandenkaas, staat Älgens Hus ook bekend om zijn educatieve benadering. De Johanssons organiseren educatieve sessies en workshops over de levenscyclus van elanden, hun gewoontes en hun ecologische belang. Het is een plek waar mensen niet alleen kunnen genieten van de unieke delicatesse die elandenkaas is, maar ook kunnen leren over de ecologie en het belang van deze fascinerende dieren in het Scandinavische ecosysteem.

De boerderij heeft ook geëxperimenteerd met andere producten gemaakt van elandenmelk. Hoewel er eerder pogingen zijn gedaan om elanden-ijs te maken, stelden de onderzoekers vast dat vanwege het hoge eiwitgehalte in de melk, het ijs te snel hard werd. Dit illustreert de complexiteit en uitdagingen die gepaard gaan met het gebruik van elandenmelk in verschillende culinaire contexten.

Het melkproces zelf is bijzonder intensief. Het vereist geduld en zorg, want als een eland gestoord wordt, droogt haar melk op. Daarom kan het tot twee uur duren om stilte te melken om de volledige opbrengst van 2 liter te krijgen.

Bovendien is de dosering van elandenmelkproducten meestal relatief laag voor doorgewinterde eetbare consumenten. Dit betekent dat mensen met een hoge tolerantie het moeilijk kunnen vinden om de sedatieve effecten van de melk te voelen. Echter, voor degenen die nieuw zijn met eetbare producten of die een lage tolerantie hebben, is elandenmelk een ideale optie.

In de gezondheidssector wordt elandenmelk gezien als een krachtige drank. Onderzoekers hebben aanbevolen dat het kan worden gebruikt voor de preventie van gastro-enterologische ziekten bij kinderen, vanwege de lysozyme-activiteit. In sommige delen van Zweden en Canada wordt elandenmelk geconsumeerd door ouderen en zieken vanwege de immuunsysteemversterkende eigenschappen.

Älgens Hus is een unieke plek waar bezoekers de zeldzame kans krijgen om elanden van dichtbij te zien, meer te leren over deze fascinerende dieren, en te genieten van de unieke culinaire ervaring van elandenkaas, terwijl ze bijdragen aan de instandhouding van deze traditionele praktijk.